عمان

قاره: آسیا
پایتخت: مسقط
واحد پول: ریال
زبان رسمی: عربی
شهرهای مهم: مسقط
جمعیت: ۴٬۶۵۶٬۷۵۵

عمان با نام رسمی سلطان‌نشین عُمان (به عربی: سلطنه عمان) کشوری پادشاهی در شرق شبه جزیره عربستان است. پایتخت این کشور شهر مسقط است. عمان از شرق به دریای عرب و از شمال به دریای عمان منتهی می‌شود، از جنوب با یمن و از غرب با عربستان سعودی و امارت متحده عربی مرز زمینی و با ایران مرز دریایی دارد.

این کشور دارای دو برون‌بوم است. بخش کوچکی از عمان در قسمت جنوبی تنگه هرمز قرار دارد که مسندم نام دارد. این بخش از سرزمین اصلی جدا افتاده‌است. برون بوم دیگر مدحاء نام دارد که توسط امارات متحده عربی احاطه شده‌است.

از سده ۱۷ میلادی عمان دارای پادشاهی خودکفا بوده‌است. در سده ۱۹ میلادی این کشور در اوج قدرت خود بوده‌است. با کاهش قدرت در سده بیستم میلادی این کشور تحت تأثیر و نفوذ گسترده پادشاهی بریتانیای کبیر قرار گرفت اما هیچگاه به شکل رسمی بخشی از آن نگردید. عمان پیوند گسترده نظامی و سیاسی با ایالات متحده آمریکا و پادشاهی بریتانیای بزرگ دارد ولی سیاست خارجی آزادانه‌ای درپیش می‌گیرد. فرمانروایی این کشور پادشاهی بی چون و چراست اما پارلمان نیز نقش قانون‌گذاری و بازرسی اندکی دارد. عمان نقش میانجیگری را در بین کشورهای خاورمیانه دارد. همانند سایر کشورهای عربی خلیج فارس منبع اصلی درآمد کشور، نفت است. هر چند نسبت به همسایگان، این کشور تولیدکننده متوسطی است. کشاورزی و ماهی‌گیری نیز دو منبع مهم درآمد در عمان هستند. منبع جایگزین دیگر گردشگری است. عمان یکی از قدیمی‌ترین مکان‌های بشر ساکن در جهان است و مردمان عمان حداقل ۱۰۶٫۰۰۰ سال زندگی می‌کرده‌اند. عمان قدیمی‌ترین دولت مستقل در بین کشورهای عربی را نیز دارا می‌باشد.

کشور عمان از غرب به امارات متحده عربی و عربستان سعودی، از جنوب به یمن، از شمال به تنگه هرمز، و از سمت شرق به دریای عرب محدود می‌شود. عمان با مساحت ۳۰۹٬۵۰۰ کیلومتر مربع، سومین کشور بزرگ بعد از سعودی و یمن در شبه جزیره عربستان است. عمان در جنوب شرق این شبه‌جزیره قرار گرفته و تقریباً نیمه شرقی جنوب شبه‌جزیره عربستان را پوشانده‌است. خطوط ساحلی عمان ۱٬۷۰۰ کیلومتر طول دارند.

یک شنزار بیابانی بزرگ بیشتر مناطق مرکزی عمان را دربر گرفته‌است. دو منطقه کوهستانی در دو سوی این بیابان دیده می‌شود، یکی در شمال به نام رشته‌کوه حَجَر و دیگری در کرانه جنوب شرق کشور که کوه‌های ظفار هستند. بیشتر شهرهای اصلی کشور نیز در کوهپایه‌های این دو کوهستان قرار گرفته‌اند: مسقط (پایتخت)، صحار و صور در شمال، و صلاله در جنوب.

در میانه‌های کوهستان حجر، جبل اخضر قرار دارد که با ارتفاع ۳۰۷۵ متر بلندترین نقطه عمان و بلندترین نقطه در شرق شبه‌جزیره عربستان است. ارتفاعات این کوه رنگ‌های مختلفی دارد و به‌شکل پله‌پله است. این کوه در میان شنزارها و دشت و تپه‌ماهورهای بزرگ واقع شده‌است.

آب‌وهوای عمان در مناطق داخلی گرم و خشک و در امتداد کرانه‌ها شرجی است. در دوره‌های قدیم زمین‌شناسی، اقیانوس سطح عمان را پوشانده بود و به این خاطر سنگواره‌های متعدد صدف‌های دریایی و دیگر آبزیان در خاک بیابان‌های این کشور پراکنده‌است.

عمان از مناطق مناسب برای صخره‌نوردی است. بسیاری از صخره‌های سرزمین عمان در کف اقیانوس باستانی تتیس که میان ایران و عمان قرار داشت شکل گرفتند.

شبه‌جزیره مُسَندَم که به کشور عمان تعلق دارد، به‌طور جدا از خاک این کشور در جنوب تنگه راهبردی هرمز قرار گرفته‌است. امارات متحده عربی مسندم را از بقیه عمان جدا می‌کند. تنگه هرمز یکی از مهم‌ترین تنگه‌های جهان است.

کشور عمان همچنین دارای شهرستانی برون‌بومی است بنام شهرستان مدحاء که در خاک امارات متحده عربی واقع شده‌است به‌طوری‌که خاک امارات از چهار جهت این شهرستان را احاطه نموده‌است. جمعیت آن پیرامون ۲٬۶۰۰ نفر می‌باشد. همچنین دو روستا به نام‌های شیص و نحوه که از توابع امارت شارجه امارات متحده عربی هستند در میان اراضی این شهرستان واقع می‌باشد.